W piątkowy wieczór, 19 stycznia Opera i Filharmonia Podlaska zaprasza na koncert kameralny przy ulicy Podleśnej. Utwory romantyków: F. Mendelssohna-Bartholdy’ego, F. Schuberta, B. H. Crusella, R. Schumanna i F. Liszta usłyszymy w wykonaniu Karla Leistera – klarnet, Krzysztofa Grzybowskiego – klarnet oraz Triantafyllosa Liotisa – fortepian.
– Romantyzm pomimo bezkompromisowości i szczerości uczuć, pozostawał niekonsekwentny i niesprawiedliwy, utwierdzając niedemokratyczną hierarchię instrumentów – pisze Magdalena Gajl w programie koncertu. – Za szlachetny i uczuciowy uważany był fortepian, skrzypce czy wiolonczela. Waltornia, klarnet o miłości mogły przemawiać „z tylnego siedzenia” – w epizodach solowych. Za klarnetem ujmowali się Jan Brahms, komponujący arcydzieła muzyki kameralnej, wcześniej dwaj Karolowie: Weber i Kurpiński (autorzy koncertów klarnetowych), a u progu romantyzmu kilka lat młodszy od Beethovena kompozytor i klarnecista fiński, Bernhard Henrik Crusell (1775–1838), twórca kilku koncertów klarnetowych. Przyjaciel Brahmsa, Robert Schumann (1810–1856), przeznaczył na klarnet Fantasiestücke op. 73 (Utwory fantastyczne). Wielu twórców formy czysto instrumentalne ceniło najwyżej, uważając je za przejaw „muzyki absolutnej” – oddziałującej poezją uwewnętrznioną, wyrażaną językiem uniwersalnym – najczystszą mową duszy. „Rozwody” muzyki z poezją poszerzały programy tras koncertowych wielkich wirtuozów, takich jak Franciszek Liszt (1811–1886). Znajdował on wielkie upodobanie w monumentalnych transkrypcjach symfonii, oper i dramatów, a także pieśni. Szczególnie cenił utwory Franciszka Schuberta (1797–1828) do słów Goethego, także utwór uznany przez historyków za przełomowy: rok powstania „Gretchen am Spinnrade” – „Małgorzaty przy kołowrotku” (1814) uznano za początek romantyzmu. Pieśni i wiersze na głos z fortepianem pisali dosłownie wszyscy kompozytorzy, choć zaledwie kilku uważa się za mistrzów tego gatunku, wśród nich Feliksa Mendelssohna-Bartholdy’ego (1809–1847). Feliks Mendelssohn, autor ponad stu pieśni i duetów wokalnych, zasłynął również jako twórca nowego gatunku muzyki fortepianowej, pieśni bez słów.
KONCERT KAMERALNY
Piątek, 19 stycznia 2018 | godz. 19.00
Sala koncertowa, ul. Podleśna 2
Karl Leister – klarnet
Krzysztof Grzybowski – klarnet
Triantafyllos Liotis – fortepian
F. Mendelssohn-Bartholdy – Konzertstück nr 1 f-moll op. 113 na dwa klarnety i fortepian
F. Schubert – 4 pieśni ze zbioru „6 Lieder für Klarinette und Klavier”
B.H. Crusell – Andante and Allegro vivace na dwa klarnety i fortepian
R. Schumann – Fantasiestücke op. 73 na klarnet i fortepian
F. Liszt – Transkrypcje pieśni F. Schuberta – „Gretchen am Spinnrade”, „Ständchen von Shakespeare”, „Erlkönig”
F. Mendelssohn-Bartholdy – 2 Gesangs-Duette
F. Mendelssohn-Bartholdy – Konzertstück nr 2 d-moll op. 114 na dwa klarnety i fortepian
KARL LEISTER
Urodził się w Wilhelmshaven w Niemczech. Pierwszych lekcji udzielał mu ojciec, klarnecista
RIAS-Symphonie-Orchester Berlin. W latach 1953–1956 studiował na Hochschule für Musik im. H. Eislera w Berlinie i w 1957 r., w wieku 19 lat, był już solistą Komische Oper Berlin pod dyrekcją V. Neumanna i W. Felsensteina. W 1959 r. został solistą Berlin Philharmonic Orchestra pod dyrekcją H. von Karajana. 30 lat pracy pod jego kierunkiem było dla artysty najważniejszym i najbardziej kształtującym artystycznie czasem. Jednocześnie rozpoczęła się jego międzynarodowa kariera solowa i kameralistyczna. Występował na licznych festiwalach, koncertach i kursach mistrzowskich. Współpracował z zespołami Amadeus Quartet i Vogler Quartett oraz artystami takimi, jak P. Fournier, G. Kremer, R. Streich, K. Battle, J. Levine, R. Muti, W. Kempff, G. Oppitz, Ch. Eschenbach, B. Canino, E. Bashkirova, E. Leonskaja, P. Gulda, S. Vladar czy F. Bognár. Grał pod batutą H. von Karajana, K. Böhma, S. Ozawy, E. Jochuma, R. Kubelíka, A. Coplanda, Sir Na Marrinera, P. Berglunda, R. Frühbecka de Burgos i K. Nagano. Jest jednym z założycieli Bläser der Berliner Philharmoniker, Berliner Solisten, a także Ensemble Wien-Berlin. W latach 1993–2002 był wykładowcą na macierzystej Hochschule für Musik im. H. Eislera w Berlinie, a od powstania Akademii im. Karajana przy Berlin Philharmonic Orchestra należał do jej kadry pedagogicznej. Wielu jego uczniów piastuje dziś najważniejsze stanowiska w orkiestrach Niemiec i świata. Zdobył liczne laury i wyróżnienia na krajowych i międzynarodowych konkursach. W dorobku ma nagrania najważniejszych utworów klarnetowych dla Deutsche Grammophon, EMI, Philips, Teldec/Warner, Orfeo, BIS, Nimbus, Sony czy Camerata Tokyo. W 1987 r. stał się członkiem honorowym Royal Academy of Music w Londynie.
KRZYSZTOF GRZYBOWSKI
Należy do grona najwybitniejszych polskich klarnecistów młodej generacji. Jako jedyny Polak ukończył z wyróżnieniem studia mistrzowskie u legendy klarnetu S. Meyer (Musikhochschule Lübeck). Po studiach mistrzowskich ukończył studia kameralne pod kierunkiem prof. W. Meyera oraz prof. E. Brunnera (Hochschule für Musik Karlsruhe). Jest absolwentem Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w klasie klarnetu prof. M. Pokrzywińskiego. Podczas studiów pracował również pod kierunkiem prof. B. Przeździęka oraz dra W. Dunaja. Swoją grą oczarowuje autorytety muzycznego świata. Kompozytorzy tacy, jak P. Patterson oraz K. Dębski, powierzyli mu do wykonania swoje
koncerty klarnetowe. Dał się poznać jako znakomity solista i kameralista. Jest regularnie zapraszany na prestiżowe festiwale w całej Europie, m.in. Kissinger Sommer, Festspiele Mecklenburg-Vorpommern, Appen Classics w Hamburgu, isaFestivalu w Wiedniu. Jako solista występował, m.in. z London Gala Orchestra, Polską Orkiestrą Radiową w Warszawie, Polską Orkiestrą „Sinfonia Iuventus”, Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Lwowskiej, Harmonia Nobile Chamber Orchestra oraz wieloma orkiestrami symfonicznymi w Polsce. Mimo swojego młodego wieku występuje z artystami najwyższej światowej klasy, takimi jak: S. Meyer, W. Meyer, I. Levit, K. Leister, M. Klauza, D. Ishizaka, A. Ioni , K. Dębski, B. Nizioł, Ł. Długosz, T. Liotis. Jest pomysłodawcą i założycielem zespołu Amadeus Wind Ensemble, utworzonego z myślą o upamiętnieniu 225. rocznicy śmierci W.A. Mozarta, w którego skład wchodzą członkowie jednej z najlepszych orkiestr świata, London Symphony Orchestra, najwybitniejsi polscy instrumentaliści, soliści oraz członkowie najlepszych polskich orkiestr. Koncert inaugurujący działalność zespołu odbył się w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej 4 grudnia 2016 r. Zespół zyskał ogromną aprobatę Sir N. Marrinera, który od początku był zaangażowany w projekt i z chęcią przyjął zaproszenie do Polski.
TRIANTAFYLLOS LIOTIS
Urodzony w 1984 r. w Grecji. Absolwent Państwowego Konserwatorium w Salonikach w klasie fortepianu prof. N. Tasopoulosa (z wynikiem 10/10 i I nagrodą) oraz Hochschule für Musik w Detmold (Niemcy) pod kierunkiem prof. A. Perla i prof. M. Lange. Obecnie dokształca się na Hochschule für Musik w Karlsruhe pod opieką prof. dra h.c. K. Randalu, od 2015 r. piastując stanowisko jego asystenta. Uczęszczał na kursy mistrzowskie takich osobistości, jak A. Schiff, P. Badura-Skoda, R. Gothóni, B. Ringeissen, L. Rémy, T. Quasthoff, A. Bauni, P. Vladigerov czy G. Thymis. Już zaliczany do jednego z najwybitniejszych greckich artystów międzynarodowych swojego pokolenia. Współpracował z licznymi orkiestrami i zespołami kameralnymi w Grecji i zagranicą (State Symphony Orchestra of Athens, ERT National Symphony Orchestra of Radiophony and Television, Philharmonic Orchestra of Baden Baden). Występuje jako recitalista, kameralista i solista koncertowy w wielu krajach Europy: Grecji, Niemczech, Austrii, Szwajcarii, Francji, Chorwacji, Hiszpanii czy we Włoszech. Brał udział w takich festiwalach, jak Bach Festival w Detmold, Santorini Arts Factory oraz Thessaloniki Piano Festival w Grecji, Klassik Bülach w Zurychu. Jego występy są często nagrywane i transmitowane przez krajowe i zagraniczne radiostacje i telewizje – ostatnio we wrześniu 2016 r. przez Medici.tv. Zwycięzca wielu znaczących nagród na krajowych i międzynarodowych konkursach pianistycznych, w tym I nagrody i Nagrody Bacha na Międzynarodowym Konkursie „Grand Prize Virtuoso” w Wiedniu (2015), III nagrody na 39. Międzynarodowym Grand Prix im. M. Callas w Atenach (2015) czy Nagrody Albéniza i nagrody półfinałowej na 61. Międzynarodowym Konkursie im. M. Canals w Barcelonie (2015). W latach 2011–2014 był stypendystą prestiżowej niemieckiej fundacji Villa Musica Rheinland-Pfalz. W 2015 r. wraz z zespołem Detmolder Kammerorchester wygrał nagrodę ECHO Klassik za nagranie kameralnej wersji „Das Lied von der Erde” G. Mahlera w transkrypcji A. Schoenberga i R. Riehna dla wytwórni Dabringhaus und Grimm. W 2016 r. za wykonanie kompletnej suity „Iberia” na 31. Festiwalu im. I. Albéniza w Camprodon w Hiszpanii zdobył prestiżowy Medal Albéniza.