Ceniony i lubiany przez białostocką publiczność dyrygent Mykoła Diadiura w piątek, 23 marca poprowadzi symfoników i chórzystów Opery i Filharmonii Podlaskiej w oratoryjnym koncercie, którego program wypełni Stabat Mater, monumentalne arcydzieło Antonína Dvořáka. Wystąpią znakomici soliści: Marcelina Beucher – sopran, Anna Lubańska – alt, Paweł Brożek – tenor, Remigiusz Łukomski – bas. Chór OiFP przygotowała prof. Violetta Bielecka.
Dzieło Dvořáka (przeznaczone na cztery głosy solowe, chór mieszany i orkiestrę) uznawane jest w twórczości kompozytora za najdojrzalszy pod względem artystycznym utwór wokalno-instrumentalny.
Dvořák wykorzystał przy tworzeniu dzieła najbardziej poruszający średniowieczny tekst wielkopostny autorstwa franciszkanina Jacopone da Todi, który w dwudziestu trzywersowych zwrotkach rozważa cierpienia Matki Bożej pod krzyżem. Wyraża więź z jej bólem oraz nadzieję na zbawienie duszy po śmierci.
Ze względu na potężną siłę poetyckiego wyrazu, tekst ten inspirował kompozytorów, podejmujących go w różnorodnych ujęciach i obsadach wykonawczych. Po Stabat Mater sięgali w swej twórczości najznakomitsi kompozytorzy, od Josquina des Prés i Giovanniego Palestriny, przez Givanniego Pergolesiego, Antonia Vivaldiego, Gioacchina Rossiniego czy Antonína Dvořáka, po Karola Szymanowskiego, Krzysztofa Pendereckiego i Arvo Pärta.
- Dzięki znakomitemu wyczuciu i uchwyceniu ducha tekstu oraz doskonałemu połączeniu sensu słowa z muzyczną ekspresją, utwór Stabat Mater Dvořáka zaliczany jest do najwybitniejszych dzieł kompozytora - pisze Magdalena Gajl w programie koncertu. - Oryginalność muzycznych idei oraz doniosłość i bogactwo muzycznej treści wpisują je do kanonu światowego dorobku muzycznego.
KONCERT ORATORYJNY
23 MARCA 2018
SALA KONCERTOWA | UL. PODLEŚNA 2 | GODZ. 19.00
Antonín Dvořák (1841–1904)
„Stabat Mater” op. 58
1. Quartetto e coro. Andante con moto (Stabat Mater dolorosa – Stała Matka bolejąca)
2. Quartetto. Largo (Quis est homo, qui non fleret – Co za człowiek, co nie płacze)
3. Coro. Andante con moto (Eja, Mater, fons amoris – Matko, źródło ukochania)
4. Basso solo e coro. Largo (Fac, ut ardeat cor meum – Spraw, niech płonie serce moje)
5. Coro. Andante con moto, quasi allegretto (Tui nati vulnerati – Twe rodzone, poranione)
6. Tenore solo e coro. Andante con moto (Fac me vere tecum flere – Spraw, bym szczerze płakał z Tobą)
7. Coro. Largo (Virgo virginum praeclara – Panno z Panien Najjaśniejsza)
8. Duo soprano e alto. Larghetto (Fac, ut portem Christi mortem – Niech Chrystusa śmierć poniosę)
9. Alto solo. Andante maestoso (Inflammatus et accensus – Płomień ognia mnie nie spali)
10. Quartetto e coro. Andante con moto (Quando corpus morietur – Kiedy ciało będzie zmarłe)
Chór i Orkiestra Opery i Filharmonii Podlaskiej
Mykoła Diadiura dyrygent
Marcelina Beucher sopran
Anna Lubańska alt
Paweł Brożek tenor
Remigiusz Łukomski bas
Violetta Bielecka przygotowanie chóru
MYKOŁA DIADIURA
Absolwent Kijowskiego Konserwatorium Państwowego im. P. Czajkowskiego pod kierunkiem prof. R. Kofmana. W latach 1986–1988 dyrektor artystyczny i główny dyrygent Orkiestry Symfonicznej Filharmonii w Omsku (Rosja). Od 1988 r. dyrygent Opery Narodowej Ukrainy im. T. Szewczenki w Kijowie, od 2011 r. jej dyrektor artystyczny i główny dyrygent, a także dyrektor artystyczny i główny dyrygent Orkiestry Symfonicznej Narodowej Filharmonii Ukrainy. W 1990 r. został zaproszony przez S. Ozawę na kursy dyrygenckie w Boston Symphony Orchestra (USA), gdzie uczestniczył też w zajęciach prowadzonych przez L. Bernsteina i A. Previna. W latach 1989–1996 był głównym dyrygentem Seulskiej Orkiestry Symfonicznej oraz Orkiestry Symfonicznej Kwang Dju (Korea Płd.). Współpracował także z National Opera Company of Korea. W 1996 r. został głównym dyrygentem Orkiestry Symfonicznej Narodowej Filharmonii Ukrainy w Kijowie. W latach 2010–2013 dyrektor artystyczny i dyrygent Filharmonii Szczecińskiej. Jako stały dyrygent gościnny współpracował z orkiestrami filharmonicznymi w Polsce, Rosji, we Włoszech, Korei Południowej i Japonii. Obecnie stały gościnny dyrygent Orchestre Pasdeloup w Paryżu. Koncertował w Niemczech, Francji, Hiszpanii, Szwajcarii, Polsce i Turcji. Brał udział m.in. w Kijowskim Festiwalu Muzycznym, Muzycznych Premierach Sezonu w Kijowie, serii „Władymyr Krajnew zaprasza” w Kijowie, festiwalu Wirtuozi we Lwowie, Festiwalu Muzyki Klasycznej „Méli-MéloMane” w Saint-Georges-sur-Loire, festiwalu „Fête de la Musique” w Sainte-Maxime, festiwalu w La Chaise-Dieu, Festiwalu Berlioza w La Côte-Saint-André, Festiwalu Muzyki Sakralnej w Marsylii, festiwalu w Bleckede, Dniach Kultury Ukraińskiej w Bernie, festiwalu Wratislavia Cantans czy Wielkanocnym Festiwalu Ludwiga van Beethovena w Warszawie. Laureat Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów Stowarzyszenia „Min-On” w Tokio oraz Międzynarodowego Konkursu Dyrygenckiego Telewizji Węgierskiej im. J. Ferencsika w Budapeszcie, zdobywca nagrody specjalnej przyznanej przez Stowarzyszenie Japońskich Dyrygentów (Tokyo Special Prize). Nosi zaszczytny tytuł Narodowego Artysty Ukrainy. Uhonorowany Orderem „Za zasługi” III klasy, Orderem Kawalerskim Sztuki i Literatury przyznanym przez władze Francji, Narodową Nagrodą im. T. Szewczenki czy Orderem Gwiazdy Włoch V klasy.
MARCELINA BEUCHER
Edukację muzyczną rozpoczęła jako wiolonczelistka, następnie ukończyła z wyróżnieniem Akademię Muzyczną im. K. Lipińskiego we Wrocławiu w klasie śpiewu swojej matki, prof. M. Czechowskiej-Królickiej. W 2012 r. studiowała w Rydze w klasie prof. L. Greidāne. Uczestniczyła w kursach mistrzowskich prowadzonych przez m.in. T. Żylis-Garę, E. Wilke, H. Łazarską, A. Dobbera, E. de Bros, I. Kremling, M. Nicolesco, N. Secunde, I. Kłosińską, L. Văduvę, A. Sims. Jest laureatką konkursów wokalnych w Polsce, Holandii, Stanach Zjednoczonych, Rumunii, we Włoszech, na Łotwie, Węgrzech, Litwie. W 2016 r. była półfinalistką konkursu P. Domingo – Operalia w Meksyku. Debiutowała rolą Violetty Valéry w „Traviacie” G. Verdiego na scenie Opery Bałtyckiej w Gdańsku, za którą otrzymała Nagrodę im. J. Kiepury za najlepszy debiut śpiewaczki (2013). Koncertowała w repertuarze operowym i oratoryjno-kantatowym m.in. w Polsce, Indonezji, Rosji, Rumunii, Holandii, Niemczech, Włoszech, Francji oraz na Litwie i Łotwie. Występowała z takimi dyrygentami, jak: A. Banaszak, A. Knap, A. Yurkevych, A. Urbanek, C. Watson, D. Tabisz, F. Bottigliero, J.M. Florêncio, M. Balderi, P. Staniszewski, P. Sułkowski, T. Bugaj, T.S. Zathey, T. Tokarczyk, T. Kozłowski, W. Bobkow, V. Kiradijev, V. Gailis, Z. Graca. Można ją usłyszeć w rolach Mimì („Cyganeria” G. Pucciniego) i Saffi („Baron cygański” J. Straussa) w Operze Krakowskiej, Violetty Valéry („Traviata” G. Verdiego) i Micaëli („Carmen” G. Bizeta) w Operze na Zamku w Szczecinie czy I Damy („Czarodziejski flet” W.A. Mozarta) w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej. W najbliższym czasie wystąpi również w nowych produkcjach, m.in. w „Hrabinie Maricy” I. Kálmána (Opera Krakowska), „Opowieściach Hoffmana” J. Offenbacha (Opera Krakowska), „Cyganerii” (Opera i Filharmonia Podlaska), a także jako Sophie w „Wertherze” J. Masseneta w Puerto Rico, gdzie w tytułowej roli wystąpi P. Beczała.
ANNA LUBAŃSKA
Ukończyła z wyróżnieniem Akademię Muzyczną im. F. Chopina w Warszawie w klasie K. Szostek-Radkowej. Jest laureatką Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. A. Sari, gdzie otrzymała I nagrodę i trzy wyróżnienia (za najlepsze wykonanie pieśni francuskiej oraz utworu W.A. Mozarta i za najlepsze wykonanie utworu W. Lutosławskiego). Jeszcze podczas studiów zaczęła występować na warszawskiej scenie operowej, z którą związana jest do dzisiaj. Na scenie Teatru Wielkiego – Opery Narodowej debiutowała jako Blumenmädchen w operze „Parsifal” R. Wagnera. W repertuarze ma partie: Ortrud w „Lohengrin” i Fryki w „Pierścieniu Nibelunga” R. Wagnera, Herodiady w „Salome” R. Straussa, Jadwigi i Cześnikowej w „Strasznym dworze” S. Moniuszki, Matki Ubu w „Ubu Rex” K. Pendereckiego oraz Olgi w „Eugeniuszu Onieginie” P. Czajkowskiego, Berty w „Cyruliku sewilskim” G. Rossiniego, Księżniczki Eboli w „Don Carlosie”, Amneris w „Aidzie”, Feneny w „Nabucco”, Azzuceny w „Trubadurze” i Flory w „Traviacie” G. Verdiego, Suzuki w „Madama Butterfly” G. Pucciniego, Santuzzy w „Cavalleria rusticana” P. Mascagniego, Adalgizy i Klotyldy w „Normie” V. Belliniego, Madelon w „Andrei Chenier” U. Giordano, Margaret w „Wozzecku” A. Berga, Hudel w „Skrzypku na dachu” J. Bocka, Carmen i Mercédès w „Carmen” G. Bizeta, Marty w „Fauście” Ch. Gounoda oraz Mamy w „Panu Marimba” M. Ptaszyńskiej. Ma także ogromny repertuar pieśniarski i oratoryjno-kantatowy. Od 1993 r. jest stale związana z Teatrem Wielkim – Operą Narodową, z którym występowała na scenie Moskiewskiego Teatru Bolszoj, Festiwalu Operowym w Wiesbaden czy Festiwalu Afrodyty na Cyprze. Śpiewała na scenach operowych i estradach w Japonii, Norwegii, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Belgi, Francji, Rosji, Monako, Hongkongu. Współpracowała też z Warszawską Operą Kameralną, a także Operą Poznańską i Operą Krakowską. Gościła na Festiwalu Wratislavia Cantans, Wielkanocnym Festiwalu L. van Beethovena oraz na Warszawskiej Jesieni i Międzynarodowym Festiwalu Muzycznym im. K. Jamroz. Jurorka konkursów wokalnych. Współpracowała z wieloma znakomitymi solistami i dyrygentami, takimi jak: J. Maksymiuk, K. Kord, J. Kasprzyk, M. Minkowski, J. Krenz, S. Skrowaczewski, P. Domingo, E. Gruberova. W dorobku ma m.in. kompletne nagranie studyjne „Strasznego dworu” S. Moniuszki wydane przez EMI, „Ubu Rex” K. Pendereckiego, oba zarejestrowane z zespołem TW–ON pod batutą J. Kaspszyka, oraz wiele rejestracji dokonanych dla Polskiego Radia i Telewizji Polskiej.
PAWEŁ BROŻEK
Absolwent Akademii Muzycznej w Krakowie w klasie śpiewu solowego prof. M. Rzepki. Laureat wielu konkursów wokalnych, m.in. I nagrody na II Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. G. Perottiego w Ueckermünde, II nagrody na Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. I. Godina we Vráblach, wyróżnienia na IV Konkursie Wokalnym im. J., E. i J. Reszków w Częstochowie, I nagrody oraz nagrody dla najlepszego tenora konkursu na I Ogólnopolskim Konkursie Wokalnym im. J. Kiepury w Sosnowcu. Jest podwójnym laureatem Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za osiągnięcia w twórczości artystycznej. W 2014 r. zadebiutował na deskach Opery Krakowskiej jako Wagner w operze „Mefistofeles” A. Boito. W maju 2016 r. zadebiutował w Teatrze Wielkim im. S. Moniuszki w Poznaniu w produkcji „Eugeniusz Oniegin” P. Czajkowskiego kreując partię Leńskiego, a w czerwcu 2017 r. jako Tamino w operze „Czarodziejski flet” W.A. Mozarta. W sezonie 2017/2018 dołączył do grona solistów hannowerskiej Staatsoper.
REMIGIUSZ ŁUKOMSKI
Absolwent Wydziału Wokalnego Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie w klasie prof. W. Zalewskiego. Jako student zadebiutował na deskach Teatru Wielkiego – Opery Narodowej rolą księcia Gremina w „Eugeniuszu Onieginie” P. Czajkowskiego (reż. M. Prus). Kreacja Sarastra w „Czarodziejskim flecie” W.A. Mozarta otworzyła artyście drzwi wielu teatrów w Polsce i za granicą, a dzięki roli Skołuby w „Strasznym dworze” S. Moniuszki dołączył do grona największych polskich basów. W repertuarze posiada ponad trzydzieści najważniejszych ról basowych. Współpracował z czołowymi reżyserami, m.in. G. Jarzyną, K. Warlikowskim, M. Znanieckim, A. Moses, A. Dudą-Gracz, Ch. Sedelmayerem, M. Trelińskim, oraz dyrygentami: J. Kasprzykiem, A. Witem, K. Kordem, T. Tokarczykiem, B. Akiki, A. Wicherkiem, S. Solyomem, C. Montanaro, W. Crutchfieldem. Koncertował w Chicago, Berlinie, Amsterdamie, Bonn, Trondheim, Haminie. Zdobywca wielu nagród i wyróżnień na ogólnopolskich i międzynarodowych festiwalach. Artysta dokonał licznych nagrań płytowych, m.in. z Filharmonią Narodową wykonał „Credo” K. Pendereckiego, z Polską Orkiestrą Radiową wystąpił w nagraniach „Lodoïski” L. Cherubiniego, „Falstaffa” G. Verdiego, „Marii” R. Statkowskiego. W latach 2009–2013 związany na stałe z Niemiecką Operą Narodową w Weimarze.
VIOLETTA BIELECKA
Dyrygent i kierownik artystyczny Chóru Opery i Filharmonii Podlaskiej w Białymstoku, pedagog. Absolwentka Państwowej Szkoły Muzycznej I i II st. w Białymstoku w klasie fortepianu Z. Frankiewicz. Studiowała dyrygenturę chóralną pod kierunkiem prof. prof. J. Boka i R. Zimaka w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie (dyplom z wyróżnieniem). W 2000 r. otrzymała tytuł profesora sztuk muzycznych z rąk Prezydenta RP. Jest profesorem zwyczajnym na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie na Wydziale Instrumentalno-Pedagogicznym w Białymstoku (1999–2005 kierownik Zakładu Dyrygentury Chóralnej, obecnie kierownik Katedry Dyrygentury Chóralnej i Edukacji Artystycznej; 2005–2012 Prodziekan Wydziału). Prowadzi klasę śpiewu w Zespole Szkół Muzycznych im. I. Paderewskiego w Białymstoku. Kierowała tam Chórem Żeńskim ZSM „Schola Cantorum Bialostociensis” (1987–2009). W latach 1995–2017 pełniła funkcję Prezesa Stowarzyszenia Miłośników Muzyki Chóralnej „Cantica Cantamus” w Białymstoku, przy którym w latach 1998–2006 prowadziła Białostocki Chór Kameralny „Cantica Cantamus”. Była inicjatorem i organizatorem Międzynarodowych warsztatów młodzieży polskiej i polonijnej Polskiej Filharmonii Pokoju. W latach 1995–1997 była konsultantem wokalnym Chóru Operowego Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie. Do współpracy zaproszono ją ponownie w 2015 r. do przygotowania premiery opery S. Moniuszki „Straszny dwór”. Uhonorowana m.in.: Odznaką Honorową Województwa Podlaskiego w dziedzinie upowszechniania kultury muzycznej (2017), Nagrodą Prezydenta Miasta Białegostoku za całokształt dokonań artystycznych (2016), Medalem „Zasłużony dla UMFC” nadanym przez Rektora prof. dra hab. Ryszarda Zimaka (2014), Złotym Medalem za Długoletnią Służbę nadanym przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego (2010), Nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego I stopnia za osiągnięcia artystyczne i dydaktyczne (2009), Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2008), Złotym Krzyżem Zasługi nadanym przez Prezydenta RP (2002), Nagrodą Marszałka Województwa Podlaskiego (2002) itp. W 2013 r. odebrała w Poznaniu Nagrodę im. J. Kurczewskiego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie chóralistyki i propagowanie muzyki polskiej.
Sponsor: Promotech